حقوق انسان

عصر رنسانس عصر جداگانه ای علم و دین و تفكیك قلمرو های آن دو است. در این دوران بسیاری از دانشمندان و متخصصان غرب به ویژه آنان كه برخورد نادرست ارباب كلیسا با نخبگان علمی ناخشنود بودند به نسبت سنجی میان علوم مختلف با دین پرداختند .

یكی از مسائلی كه در این عصر مور توجه قرار گرفته ماسله حقوق انسان وعلم حقوق و نسبت آن با دین و گزاره های دینی بود .

عده ای ازحقوقدانان قلمرو دین محدود به مسایل آن جهاتی و آخریت انسانها بوده و نسبت به مسایل دنیوی و مشكلات و تابسمامانی های آن ساكت است. هلندی از حقوقدانان برجسته قرن هفدم در این براه می گوید:

سیطره دانش غربی از یك سو و بهره گیری شرقیان از دستاوردهای فربینده آنان از سوی دیگر و جبره خواری شرقیان بر سر سفره پر زرق آنان سبب شد تا باور جدایی دین از حقوق بشر در میان مسلمانان و به خصوص حقوقدانان مسامان نیز رسوخ یابد و گروهی معتقد شوند كه اسلام هیچ سیستم و نظام حقوقی ندارد چرا كه این حقوق آن اندازه ارزشمند و پر ار ج نیست تا خداوند در ان دخالت كند و اگر هم اسلام را دارای نظام حقوقی بدانیم چنین سیستمی بیش از آن كه به نفع اسلام باشد به ضرر آن خواهد بود زیرا در این صورت باید بپذیریم دین اسلام در تمام اعمال فردی و اجتماعی دخالت می كند و آزادی و اختیار انسان را از میان می برد و این خود از ضعف دین اسلام حكایت دارد تا نه حقانیت و قوت آن.

در مقابل گروه دیگری از حقوقندانان اسلام را نظام حقوقی دانستند نظامی كه با آزادی انسان سازگار استو ارزش آن را دارد كه خداوند به بیان آن بپردازد.

این گروه معتقدند كه دین كتابهای آسمانی و پیامبران نخستین نظامها و سیستمهای حقوقی را در جامعه بشری وضع كرده اند و قرآن به عنوان یقینی ترین منبع شناخت اسلام بر این امر تصریح كرده است:

كان الناس امه واحده فبعث الله النبیین میشرین و منذرین و انزل معهم الكتاب بالحق لیحكم بین الناس فیما اختلفو ا فیه بقره 213

افزون بر این در بسیاری از آیات از اهل ایمان خواسته شده است تا جز بر اساس احكام و قوانین و حقوق تعیین شده از سوی وحی حكم نرانند.

و من لم یحكم بمیا انزل الله فاولنك هم الفاسقون مائده 47

و من لم یحكم بما انزل الله فاونك هم الكافرون مائده 44

و من لم یحكم بما انزل الله فاولنك هم الظالمون مائده 45

در آیاتی از پیامبر خواسته شده بر اساس آیات قرآن حكم كند و اختلافات مردم را برطرف كند و از هوسهای دیگران به هنگام بیان حكم بپرهیزد.

تعبیر من لم یحكم در كار قضا و محاكمات حقوقی میان مردم دارد ولی آیه سوره مائده و تعبیر و ان الحكم بینهم می تواند صریح در امر قضا و حكم میان مردم باشد.

فهرست

قرآن و حقوق انسان

قرن و حقوق انسان

تاملی در مفهوم حق

حق در اصطلاح فقیهان

حق در اصطلاح حقوقدانان

حقوق قرن آمیزه ای امتیاز و تكلیف

انواع حقوق در قرآن

مشتركات قواعد حقوقی قرآن و سایر قواعد حققی

هدف حقوق از دیدگاههای گوناگون

مكتب حقوقی اصالت فرد

مبانی مكتب اصالت فرد

مبانی مكتب اصالت فرد

مكتب حقوقی اصالت اجتماع

مبانی مكتب اصالت اجتماع

هدف حقوق در قرآن

حقوق طبیعی انسان از مبانی حقوقی قرآن

حق حیات

حق مالكیت

حقوق طیعی معنوی انسان

قرآن و حقوق اجتماعی انسان

عدالت دومین مبانی حقوقی قرآن

عدالت معاوضی یا توزیمی

عدالت معاوضی

عدالت توزیعی

قرآن و حقوق انسان