پدیده سالمندی سیری طبیعی است که در آن تغییرات فیزیولوژیکی و روانی ویژه ای در بدن رخ می دهد . چشم ها ، گوش ها ، استخوان ها ، عضلات و تمام اعضای بدن دستخوش تغییرات هماهنگ می شوند که روند پیری خوانده می شود . افراد سالمند زودتر خسته می شوند و جنبش و تحرکشان کمتر می گردد . در این مرحله مناسبات اجتماعی سالمند ان دگرگون شده و نیازهای جدیدی نمایان می گردد .

دوره سالمندی چون دیگر مراحل عمر ، بخشی از زندگی است که به اندازه دوران جوانی و مستلزم پشت سرنهادن است . چگونگی گذراندن این دوران مهم است و نه به انتها رسیدن در آن . سالمندی ادامه بزرگسالی است ، دورانی است که در آن ، فرد به بهای گذراندن سال هایی چند به تجربه و پختگی و خرد دست می یابد تا بتواند با گام هایی سنجیده تر سال های دیگر را در نوردد و به دیگران از توشه تجارب خود نصیبی برساند .

افزایش تعداد افراد سالمند به عنوان نسبتی از کل جمعیت جهان توجه خاص به مشکلات سنین پیری و پیری شناسی را ضروری می سازد . در طول قرن بیستم ، نسبت جمعیتی افراد 60 سال به بالا ، در تمام کشورهای دنیا افزایش یافته است . رشد جمعیتی سالمندان بر اثر همگرایی دو روند اصلی است : کاهش میزان تولد و بهبود شرایط بهداشتی و افزایش امید به زندگی.

پروژه سالخوردگی جمعیت و افزایش تعداد افراد در بالای هرم سنی از خصوصیات کشورهای توسعه یافته محسوب می شود ، در حالی که توسعه بهداشت ، بهبود شرایط اقتصادی ، بالا رفتن سطح زندگی و برخورداری از نتایج پیشرفت علوم حتی در عقب مانده ترین کشورها نیز موجب افزایش طول عمر گشته و به موازات آن ، بر اثر کنترل موالید و اعمال سیاست های جمعیتی ، دامنه پایین هرم سنی فشرده تر شده و نسبت افراد مسن در جمعیت این کشورها افزوده تر می گردد . به رغم نکات فوق و اهمیت این گروه سنی ، ساماندهی فضاهای باز بدون توجه به خواست ها ، نیازها و توانایی های سالمندان انجام می شود و این در حالی است که این قشر از بیشترین مصرف کنندگان فضاهای باز محله های مسکونی به شمار می آید .

فهرست مطالب

فصل اول: کلیات

1-1. بیان مساله

1-2. اهمیت مساله

1-3 .اهداف پروژه

1-4. روش تحقیق

1-5. پیدایش خانه های سالمندان در جهان

1-5-1 . مراکز خدماتی روزانه

1-1-5-1 . اهداف مراکز خدماتی مراقبت روزانه

2-1-5-1 . مدت زمان حضور استفاده کنندگان

3-1-5-1. فعالیت های معمول در مجموعه های روزانه

1-6 . پیدایش خانه های سالمندان در ایران

فصل دوم: ساختار جمعیت و مسائل اجتماعی ، اقتصادی سالمندان

2-1.جمعیت سالمندان در ایران

2-2 . پایگاه اجتماعی سالمندان

2-3 . وضعیت تاهل سالمندان در کشور

2-4 . لزوم ایجاد خانه های سالمندان در ایران

فصل سوم: ویژگی های فیزیكی و روانی سالمندان و توصیه های طراحی جهت رفع نیازهای آنان

3-1 . کلیات

3-2 . ویژگی های جسمانی

3-2-1 . تغییرات ظاهری

3-2-2 . تضعیف قوای حرکتی و ماهیچه ها

3-2-3 . کاهش عملکرد دستگاه گوارش

3-2-4 . تغییرات عملکرد قلب و عروق

3-2-5 . تغییر در حافظه و هوش

3-2-6 . ضعف بینایی

3-2-7 . ضعف شنوایی

3-2-8 . ضعف حس چشایی و بویایی

3-2-9 . ضعف لامسه

3-2-10 . سایر تغیرات جسمانی

3-3 . نیازهای جسمانی سالمندان

3-3-1 . آسایش حرارتی و برودتی سالمندان

3-3-2-1 . شرایط محیطی موثر بر آسایش حرارتی

3-3-2-2 . نورپردازی مناسب جهت ارتقای عملکرد بینایی در سالمندان

شکل 3-1نور پردازی مناسب پلكان

شکل 3-2استفاده از فضای واسطه در جلوی درب ورودی

3-3-2-2-1 . نور طبیعی

3-3-2-2-2 . نور مصنوعی

شکل 3-3 نورپردازی تابلوهای حاوی اطلاعات

3-3-2-3 . رنگ آمیزی مناسب جهت ارتقای عملکرد بینایی در سالمندان

3-4 . ویژگی های جسمی و فیزیولوژیکی

3-4-1 . رهنمودهای طراحی با توجه به ویژگی های جسمی – فیزیولوژیکی

3-5 . ویژگی های روانی اجتماعی

3-5-1 . رهنمودهای طراحی با توجه به ویژگی های روانی اجتماعی

3-6 . رهنمودهای طراحی با توجه به خرده اقلیم

فصل چهارم: بررسی نمونه های مشابه

4-1 . پُرت هاوكِسبوری (كانادا)

شکل 4-1 پُرت هاوكِسبوری (كانادا)

4-2 . شِیر تُن (كانادا)

شکل 4-2 شِیر تُن (كانادا)

4-3 . زوكازولا (ژاپن)

شکل4-3 زوكازولا (ژاپن)

4-4 . آناپولیس رویال (كانادا)

شکل4-4 آناپولیس رویال (كانادا)

4-5 . میلبوری وِیج

شکل 4-5 میلبوری وِیج

4-6 .نتیجه گیری

فصل پنجم: مطالعات پایه و روند طراح

5-1- جغرافیای سیاسی و موقعیت جغرافیایی

شکل 5-1 نقشه استان لرستان

شکل 5-2 نقشه شهر خرم آباد

5-2- معرفی سایت ودلایل اتنخاب آن

5-2-1- بررسی دسترسی ها و وضعیت همجواری ها

5-3- تحلیل سایت

شکل5-3تجزیه و تحلیل گرافیکی سایت

شکل 5-4 عکس هوایی از محیط پیرامون سایت

شکل 5-5 عکس هوایی از محیط پیرامون سایت

5-4- برنامه فیزیكی پروژه

5-5 .رهنمودهای فضاهای باز محله های مسكونی متناسب با سالمندان

5-5-1.رهنمود های سالمندی بر اساس وسژگی های سالمندان

5-5-2 .ویژگی های جسمی و فیزیولوژیكی

5-5-3 .رهنمود های طراحی بر اساس ویژگی ها ی جسمی و فیزیولوژیكی

5-5-4 .ویژگی های روانی اجتماعی

5-5-5 . رهنمود های طراحی بر اساس ویژگی های روانی اجتماعی

5-5-6 .رهنمود های طراحی بر اساس خرده اقلیم

5-6 .معرفی فضاهای مورد نیاز جهت پروژه

5-6-1 .ورودی اصلی

5-6-2 .هال ورودی

5-6-3 .اتاق نشمین

5-6-4 .کتابخانه

5-6-5 .فضای غذا خوری

5-6-6 .آشپزخانه

5-6-7 .اتاق خواب

5-6-7 .اتاق کارکنان

5-6-8 .اتاق های درمانی و توانبخشی

5-6-9 .رختشویخانه مرکزی

5-6-10 .موتورخانه

5-6-11 .انبار وسایل

5-6-12 .سرویس های بهداشت

5-6-13 .ارتباطات عمودی فضاها در خانه های سالمندان

5-6-14 .راهروها

5-6-15 .بازشوها

5-6-16 .تراس های مشترک

5-6-17 .محوطه باغبانی

5-6-18 .مبلمان و اثاث ثابت

5-6-19 .کفپوش های مناسب

5-6-20 .نشانه ها

5-6-21 .رهنمودهای عمومی در رابطه با خانه های سالمندان

5-7 . تخمین زیربنا و ظرفیت فضاها

5-8 . ویژگی های فنی طرح

5-8-1 . بررسی سیستم های مختلف سازه ای

5-8-2 . مقایسه سیستم های سازه ای و انتخاب سامانه بهینه باربر

5-9 . تاسیسات

منابع و مآخذ